TPHCM: Phát hiện, can thiệp sớm đối với thanh thiếu niên sử dụng ma túy

Đây là một trong những giải pháp nằm trong Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên đến năm 2030 trên địa bàn TPHCM mà UBND TPHCM vừa ban hành.

Theo đó, UBND TP giao Công an TP chủ động nắm, phân tích, đánh giá, nhận diện, dự báo chính xác tình hình để triển khai các kế hoạch, phương án đấu tranh, triệt xóa các băng nhóm, tổ chức, đường dây tội phạm ma túy; các điểm, tụ điểm mua bán, tổ chức sử dụng, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy liên quan đến thanh, thiếu niên.

Đồng thời, kịp thời kiểm tra các cơ sở kinh doanh dịch vụ để phòng ngừa và kịp thời đấu tranh, xử lý các hành vi mua bán, tổ chức sử dụng, lôi kéo thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên sử dụng trái phép chất ma túy.

Sở GD&ĐT, các học viện, trường đại học và các cơ sở giáo dục trên địa bàn TP triển khai bộ tài liệu tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy thống nhất cho học sinh, sinh viên các cấp học, phù hợp với đối tượng, địa bàn.

Tăng cường tuyên truyền cho học sinh, sinh viên và phụ huynh về hậu quả, tác hại của ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp, các chất gây nghiện, chất hướng thần, ma túy “núp bóng” các loại thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới; cách thức nhận biết và kỹ năng phòng tránh... 

Sở LĐTB&XH triển khai nâng cấp, sửa chữa, xây mới và bảo đảm nhân lực cho cơ sở cai nghiện ma túy, cơ sở trợ giúp xã hội công lập. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực bảo đảm điều kiện cai nghiện ma túy; thực hiện chương trình giáo dục phổ thông, học văn hóa cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi và thanh, thiếu niên nghiện ma túy theo quy định. Tổ chức đào tạo, dạy nghề, hướng nghiệp cho thanh, thiếu niên tham gia cai nghiện ma túy phù hợp với từng lứa tuổi, vùng miền.

UBND TP đề nghị TAND Thành phố, Viện KSND Thành phố nâng cao chất lượng xem xét, giải quyết hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc người từ đủ 12 đến dưới 18 tuổi. Phối hợp xây dựng chỉ tiêu, thu thập thông tin thống kê và chia sẻ thông tin về tình hình người dưới 18 tuổi phạm tội về ma túy và đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. 

Thường xuyên tổ chức các phiên tòa giả định, phiên tòa rút kinh nghiệm góp phần nâng cao chất lượng xét xử và hiệu quả công tác tuyên truyền phòng ngừa tội phạm ma túy trong thanh, thiếu niên...

Tăng hơn 50% số vụ vi phạm về ma tuý 

Theo nhận định của UBND TPHCM, thời gian qua, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn TP vẫn diễn biến phức tạp. Thống kê cho thấy, năm 2023, số vụ án liên quan đến ma túy tăng 955 vụ (tỷ lệ 73,8%), tăng 858 đối tượng (tỷ lệ 21,06%) so với cùng kỳ năm 2022.

Các đường dây vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy gia tăng hoạt động, chủ yếu từ khu vực Tam giác vàng, từ châu Âu, Nam Mỹ và từ các tỉnh phía Bắc qua đường hàng không, đường bộ, đường biển, đường sắt và dịch vụ chuyển phát nhanh về TP tiêu thụ hoặc vận chuyển qua nước thứ ba. Bên cạnh đó, thị trường còn xuất hiện các hoạt động gia công, bào chế và nghiên cứu sản xuất ma túy tổng hợp.

Để tránh sự phát hiện, các đối tượng chia nhỏ ma túy cất giấu tại các kho, xưởng sản xuất của các doanh nghiệp "bình phong" hoặc căn hộ chung cư, nhà trọ; lập các hội, nhóm kín trên không gian mạng để trao đổi mua bán ma túy tổng hợp, thanh toán qua ngân hàng, "tiền điện tử", sử dụng các ứng dụng giao hàng công nghệ để giao ma túy; đồng thời lợi dụng các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự và dịch vụ nhạy cảm, căn hộ chung cư để tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, shisha... 

Ngoài ra, tình trạng sử dụng ma túy tổng hợp trong thanh thiếu niên tăng nhanh, trong khi công tác cai nghiện và hỗ trợ sau cai còn nhiều bất cập, hiệu quả chưa cao; công tác chuyển hóa, xây dựng địa bàn không tội phạm và tệ nạn ma túy còn nhiều hạn chế...

Hoàng Giang