Đổi mới công tác nghiệp vụ cơ bản, phòng ngừa ma tuý từ sớm, từ xa

Ngày 23/6, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý (Bộ Công an) tổ chức Hội nghị "Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 02 ngày 01/4/2013 của Bộ trưởng Bộ Công an về tập trung chấn chỉnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiệp vụ cơ bản của lực lượng Cảnh sát nhân dân trong tình hình mới".

Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, trước sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, tội phạm ma túy liên tục thay đổi phương thức hoạt động, thủ đoạn ngày càng tinh vi, manh động, liều lĩnh, gia tăng quy mô, tính chất phạm tội; địa bàn rộng và mang tính quốc tế cao hơn; đồng thời gắn kết ngày càng chặt chẽ với các loại tội phạm khác.

Hiện nay, ma túy tổng hợp đang dần thay thế ma túy truyền thống, ngày càng nhiều loại ma túy tổng hợp mới xuất hiện, chúng núp bóng dưới danh nghĩa thực phẩm, đồ uống, thực phẩm chức năng, dược phẩm nhằm lôi kéo, dụ dỗ giới trẻ. Tại Việt Nam, với gần 200 nghìn người nghiện có hồ sơ quản lý, tiềm ẩn nguy cơ cao phát sinh tội phạm và phức tạp về trật tự an toàn xã hội. 

Với phương châm "vừa phải phòng ngừa, vừa phải đấu tranh, phòng ngừa là rất quan trọng, chiến lược, lâu dài, đấu tranh là thường xuyên và đột phá", trong những năm qua, công tác nghiệp vụ cơ bản được coi là "xương sống", kim chỉ nam cho công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Ngay sau khi Bộ Công an ban hành Chỉ thị số 02 về tập trung chấn chỉnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiệp vụ cơ bản, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã ban hành nhiều văn bản, kế hoạch triển khai thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị và Thông tư của Bộ Công an về công tác nghiệp vụ cơ bản, hồ sơ Cảnh sát trong toàn lực lượng.

Từ năm 2013 đến nay, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã tổ chức 30 lớp tập huấn, xây dựng 15 kế hoạch kiểm tra tại Công an 63 tỉnh, thành, 215 Công an cấp huyện, 150 Công an cấp xã; ban hành 94 văn bản hướng dẫn.

Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy các địa phương đã chủ động tham mưu lãnh đạo Công an tỉnh tổ chức hội nghị quán triệt, phổ biến và tập huấn chuyên sâu. Trong 10 năm, đã có gần 1.500 lớp tập huấn về nghiệp vụ cơ bản và hồ sơ Cảnh sát cho gần 40.000 cán bộ, chiến sỹ lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy và Công an cấp cơ sở. Đồng thời, tổ chức gần 5.900 đoàn kiểm tra hơn 18.000 lượt đơn vị, từ đó kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác nghiệp vụ cơ bản.

Đến nay, phần lớn cán bộ, chiến sỹ lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý đã nhận thức đúng vị trí, tầm quan trọng của công tác nghiệp vụ cơ bản, coi công tác nghiệp vụ cơ bản như "cơm ăn, nước uống" hằng ngày, nắm vững các quy định, quy trình thực hiện, từ đó có biện pháp, cách làm sáng tạo, bản lĩnh, mang lại hiệu quả cao trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma tuý.

Quán triệt và thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 02, 10 năm qua, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý đã khám phá 15.540 chuyên án trinh sát với 26.100 đối tượng. Xây dựng hướng dẫn phòng ngừa, quản lý và xử lý đối tượng "ngáo đá" xâm phạm trật tự xã hội. Tổ chức đấu tranh phòng ngừa tội phạm ma túy theo "3 lớp". Xây dựng phương án nghiệp vụ số 02 phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy trên 4 tuyến. Triển khai và nhân rộng mô hình xã biên giới sạch về ma túy….

Đặc biệt, trước bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác nghiệp vụ cơ bản trên cơ sở kết nối, chia sẻ dữ liệu quốc gia về dân cư, dữ liệu căn cước công dân nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma tuý.

Không để bị động bất ngờ, không đi sau tội phạm

Dự báo thời gian tới, tình hình hoạt động của tội phạm ma túy ở Việt Nam tiếp tục chịu nhiều tác động của tình hình tội phạm ma túy trong khu vực và trên thế giới. Tình trạng sử dụng ma túy tổng hợp bị loạn thần, ngáo đá thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội hoặc đối tượng nghiện ma túy vi pháp pháp luật có nguy cơ gia tăng, diễn biến phức tạp, khó lường. Chỉ tính riêng 4 tháng đầu năm 2023, toàn quốc có 6.130 vụ án do người nghiện gây ra, trong đó có 20 vụ giết người. Vì vậy công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy sẽ đặt ra những thách thức và nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới.

Để phòng, chống ma túy quyết liệt, hiệu quả, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy tiếp tục thực hiện nghiêm túc các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Công an trong công tác phòng, chống ma túy, trọng tâm là Chỉ thị 36 của Bộ Chính trị, Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, Chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021-2025, kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang tại cuộc họp Ủy ban quốc gia Phòng chống AIDS, ma túy, mại dâm, và Điện số 31 của Bộ Công an…

Đồng thời áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh, triệt xóa các đường dây, tổ chức tội phạm ma túy lớn, xuyên quốc gia, có yếu tố nước ngoài, bắt giữ các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, đặc biệt nguy hiểm.

Tập trung quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, giảm số người nghiện hiện có, người tái nghiện ma túy, hạn chế số người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy phát sinh. Ngăn chặn, xử lý nghiêm minh các hành vi mua bán, tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy tại các điểm, tụ điểm, giữ vững và nâng cao số xã, phường, thị trấn không ma túy.

Thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm chặn cung,  kéo giảm nguồn cầu ma túy trong nước, đảm bảo mục tiêu không để bị động bất ngờ, không đi sau tội phạm, nâng cao tinh thần trách nhiệm, chủ động phối hợp, vì một cộng đồng sạch ma túy.

Tại Hội nghị, Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Thứ trưởng Bộ Công an đã trao Bằng khen của Bộ Công an tặng các cá nhân có thành tích xuất sắc trong xây dựng, triển khai Luật Phòng, chống ma tuý năm 2021; Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy tặng Giấy khen của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý cho các cá nhân có thành tích trong thực hiện Chỉ thị 02 của Bộ Công an.

Hoàng Giang