Hành trình sống lại lần hai của ông bố 12 năm ‘quay quắt’ vì ma túy

Tuy là việc khó khăn, không dễ dàng, song vẫn có những người cai nghiện thành công vươn lên thành những tấm gương tiêu biểu cho nghị lực, ý chí và trở thành động lực cho những người cùng cảnh ngộ khác thay đổi bản thân xây dựng cuộc sống mới.

Anh Tống Duy Bào (45 tuổi), đang sinh sống tại tổ dân phố 6, thị trấn Mường Ảng, huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên là một trong những trường hợp như vậy. Anh Bào từng lệ thuộc ma túy 12 năm. Với anh cô con gái duy nhất là nguồn an ủi, động viên đã thức tỉnh trong anh sống có trách nhiệm với gia đình hơn, giúp anh từ bỏ ma túy, tham gia vào các hoạt động xã hội và tạo việc làm cho những người sử dụng ma túy khác tại địa phương.

Anh Tống Duy Bào tại xưởng cơ khí của mình. Ảnh Nhân vật cung cấp

Hạnh phúc gia đình, của cải từng ‘bay’ theo làn khói trắng

Anh Bào kể, năm anh 16 tuổi, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, anh đã phải bỏ học về làm nương rẫy cùng với bố mẹ. Sau 4 năm làm lụng vất vả kinh tế gia đình cũng dần dần khá lên. Lúc đó, mới 21 tuổi, bố mẹ động viên anh lập gia đình riêng và mua cho hai vợ chồng anh một căn nhà ngoài thị trấn để kinh doanh buôn bán. Vợ chồng anh đã mở một quán giải khát và vài năm sau là một cửa hàng tạp hóa. Công việc làm ăn phát triển tốt, anh đã bàn với bố mẹ mua ô tô để thu mua hàng nông sản từ Điện Biên lên Hà Nội và nhập hàng hóa từ Hà Nội trở về Điện Biên cho vợ bán.

“Mọi việc đang tiến triển có vẻ tốt đẹp nhưng từ khi kiếm ra tiền, tôi lại đam mê nhiều thứ khác. Thỉnh thoảng, tôi lại đi nhậu với đám bạn bè, đi hát Karaoke và nguy hiểm hơn là đám bạn chơi cùng trang lứa với tôi lúc bấy giờ cậu nào cũng sử dụng ma túy. Vào thời điểm năm 1996 và 1997, các thông tin về tác hại của ma túy rất ít và thỉnh thoảng tôi cũng sử dụng. Lúc đầu chỉ để cho biết nhưng dần dần thành quen và đam mê. Năm 1998, tôi chính thức lệ thuộc heroin nhưng vì kiếm ra tiền nên không ai biết tôi nghiện.

Cái kim trong bọc cũng không thể dấu mãi, lâu rồi, vợ và gia đình tôi đã biết tôi nghiện. Lúc đó, cũng không ai có thể ngăn cản được tôi và tôi cũng không còn hứng thú làm việc nữa, của cải trong nhà từ xe máy, đến ô tô cũng dần ‘bay’ theo làn khói trắng của những lần phê pha. Hạnh phúc gia đình xấu đi, chúng tôi đã phải bán căn nhà và quyết chia tay nhau trong sự đau khổ và cả hai đều cảm thấy bị tổn thương”, anh Bào bồi hồi nhớ lại thời gian sa chân vào ma túy.

Anh Bào và vợ có với nhau một cô con gái, sau khi chia tay, anh đưa con gái về nhờ bố mẹ chăm sóc, khi cháu lên bảy tuổi. Anh bắt đầu cai ma túy nhưng cũng chỉ được một đến hai tuần lại tái nghiện. Nhiều lần cai lại tái khiến gia đình anh mất lòng tin, anh cũng vô cùng chán chường và mất đến 12 năm “quay quắt’ xoáy tiền mua ma túy.

Dấu mốc khiến anh Bào quyết tâm đoạn tuyệt với ma túy là vào tháng 09/2010, khi con gái anh bắt đầu vào lớp 10. Đến bây giờ anh vẫn nhớ rõ câu nói mà con gái nói với anh khi đó:  “Bố ơi, con không đi học nữa đâu vì ông bà mỗi ngày càng già yếu đi còn bố thì không bỏ được ma túy, con sẽ đi làm để phụ giúp ông bà để ông bà đỡ vất vả”.

“Nghe những câu nói của con gái mình, tôi cảm thấy hai tai như bị ù, ruột gan đau thắt, nước mắt tôi cứ ứa ra. Sau một hồi im lặng, tôi nói với con gái của mình là bố sẽ cai ma túy nhưng con gái tôi nó nói. “Con không tin, bố đã cai không biết bao nhiêu lần rồi, bố đã làm khổ biết bao nhiêu người rồi, bố có biết không?”. Lúc này, tôi lại càng cảm thấy đau hơn như có ai đó sát muối ớt trong ruột nhưng tôi cố kìm nén cảm xúc của mình và nói với con gái trong nghẹn ngào “Con cứ tiếp tục đi học đi, bố sẽ cai ma túy thành công. Con hãy tin tưởng bố”. Con gái tôi lại tiếp tục khóc, nó khóc đến nỗi run cả người và nói. “Bố hứa đấy nhé!”, anh Bào nhớ lại.

Hành trình sống lại lần hai

Để cai ma túy, anh nhờ bố gọi cho chú mình ở Buôn Mê Thuột để xin vào đó cai nghiện. Sau khi được đồng ý, hai bố con lên đường để vượt qua ma túy. Đối với những người cai nghiện, giai đoạn cắt cơn là quan trọng nhất và cũng khó chịu đựng nhất: “Đến nơi, tôi lên cơn vật vã, toàn thân rã rời, cảm giác đau nhức như có con gì đang đục trong tận xương tủy, mồ hôi vã ra, tôi nghiến răng chịu đựng, một ngày rồi hai ngày, khoảng 15 ngày sau, tôi đã qua gian đoạn cắt cơn. Tôi ở đó và đi làm rẫy cho chú thím một thời gian. Do nơi đang ở xa rời những cám dỗ trước đây, cộng thêm sự quan tâm của con gái, có công việc lao động khiến tôi dần quên đi cơn nghiện và dần hồi phục sức khỏe. Lúc vào đến nhà chú tôi chỉ có 48 kg nhưng sau hai tháng tôi đã được 58 kg, người tôi đã khỏe mạnh trở lại. Đến tháng 5/2011, tôi xin phép chú thím để về Điện Biên. Chú tôi giữ tôi ở lại nhưng tôi quyết định về”.

Anh Bào kể, khi về đến nhà bố mẹ đều không tin anh đã cai nghiện. Bố anh bảo: “Người ta đi tù, đi trung tâm cai hai năm mới về mà còn tái nghiện đằng này con mới được có tám tháng đã về thì làm sao mà giữ được”. Biết bố mẹ đã buồn nhiều về mình, anh Bào khi đó chỉ hứa với lòng mình rằng: Mình coi như đã chết đi một lần rồi bây giờ sống lại thì phải sống sao cho đáng sống.

Khi về địa phương, anh Bào tham gia vào Câu lạc bộ Chân Trời Mới của huyện Mường Ảng. Câu lạc bộ này dành cho những người sau cai nghiện ma túy và người có HIV do anh Trần Thanh Thắng làm chủ nhiệm. Vì là Câu lạc bộ tự lực nên các thành viên tự bảo ban nhau tìm công việc làm, tự đi truyền thông nhóm, truyền thông cộng đồng về tác hại của ma túy và các kiến thức phòng tránh lây nhiễm HIV. Anh Bào được anh em tín nhiệm bầu làm phó chủ nhiệm Câu lạc bộ và chịu trách nhiệm tìm kiếm việc làm cho anh em vì trước đây anh làm kinh tế rất tốt.

Anh bắt tay vào cuộc, mở một xưởng cơ khí tại nhà để cho 5 bạn trong câu lạc bộ làm và tư vấn cho một bạn nữa mở thêm một xưởng cơ khí tạo việc cho anh em. Cho đến giờ, câu lạc bộ của anh đã có thêm hai tổ xây dựng mỗi tổ có thường xuyên 10 anh em đi làm. Bên cạnh đó, anh vẫn tiếp tục đi tuyên truyền về tác hại của ma túy. Anh đến tận nhà những người đang nghiện ma túy để khuyên bảo, động viên họ đi cai nghiện, quay lại với cuộc sống lành mạnh; với những người khó cai, anh động viên, hỗ trợ đi uống Methadone.

Điều làm anh vui nhất là con gái anh đã thi đỗ vào trường Đại học Nông nghiệp. Bố mẹ anh lại một lần nữa tự hào về anh. Ngày xưa họ tự hào vì anh biết làm kinh tế còn bây giờ tự hào vì anh đã từ bỏ được ma túy, không những thế còn giúp đỡ được một số bạn cùng cảnh nào thay đổi được nhận thức, sống có ích hơn và có ý nghĩa hơn.

Tấm gương của anh Bào cho thấy, không có việc gì là không thể làm được, kể cả những việc khó như cai nghiện ma túy. Ở anh Bào là sự vượt qua chính bản thân mình để làm lại cuộc đời tưởng chừng như đã mất. Hơn thế nữa, anh Bào còn khẳng định được bản thân mình, trở thành người có ích cho xã hội.