Nghiên cứu mới về cơ chế phân tử gây ra sự khác biệt trong nghiện ma túy

Đây là kết quả do một nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi Giáo sư Joung-Hun Kim và Tiến sĩ Joo Han Lee tại Đại học Khoa học và Công nghệ Pohang (POSTECH), bác sỹ Ja Wook Koo tại KBRI và Giáo sư Eric Nestler tại Trường Y khoa Icahn ở Mount Sinai, Mỹ.

Những phát hiện được công bố trên Biological Psychiatry, một tạp chí học thuật hàng đầu trong lĩnh vực tâm thần học.

Nghiện ma túy là một chứng rối loạn tâm thần, khiến một người ám ảnh tìm kiếm và sử dụng ma túy bất chấp tác hại của chúng. Nó có thể dẫn đến xung đột giữa các cá nhân và các vấn đề sức khỏe thể chất, do đó phát sinh chi phí xã hội đáng kể. Sau khi tiêu thụ, các loại thuốc lạm dụng (ví dụ như cần sa và cocaine) làm tăng nồng độ dopamine (hay còn gọi là hormone khoái cảm) trong hệ thống khen thưởng của não và kích hoạt các thụ thể dopamine, từ đó gây ra cảm giác thèm thuốc dữ dội.

Tuy nhiên, có sự khác biệt cá nhân trong nghiện ma túy. Một số người dễ bị nghiện hơn khi tiếp xúc với liều thuốc gây nghiện tương tự. Tuy nhiên, cơ chế sinh học thần kinh tiềm ẩn hiện tượng như vậy vẫn còn khó nắm bắt.

Bằng cách áp dụng các kỹ thuật điện sinh lý và quang sinh học vào mô hình tự quản cocaine, nhóm nghiên cứu đã xác định sự biểu hiện quá mức DRD2 (thụ thể dopamine D2) trong khối nội tiết cholinergic (ChINs) của hạt nhân accumbens  (NAc) của chuột dễ bị nghiện.

Trong đó, Nucleus accumbens (NAc) là một phần của hệ thống limbic của não đóng vai trò chính trong việc xử lý các kích thích bổ ích và củng cố. Cholinergic interneuron (ChIN) là một tế bào thần kinh giải phóng chất dẫn truyền thần kinh acetylcholine (ACh) từ đầu sợi trục. ChINs chiếm 1-2% của quần thể tế bào thần kinh NAc.

Chuột dễ bị nghiện cho thấy mức độ biểu hiện DRD2 tăng và mức độ kích hoạt tế bào giảm, nguyên nhân là do thụ thể dopamine D2 biểu hiện quá mức trong ChINs khi kích hoạt thụ thể làm giảm hoạt động ChIN.

Thông qua cơ chế này, ChINs có thể ảnh hưởng đến sự kích hoạt và tính dẻo của các tế bào thần kinh gai trung bình ở hạ lưu (bao gồm hầu hết các tế bào thần kinh NAc) theo nhiều cách khác nhau, do đó dễ bị nghiện cocaine.

"Bằng cách khám phá ở cấp độ rộng của bộ gen, các biểu hiện gen trong ChIN xảy ra ở các thực thể riêng lẻ khác nhau, chúng tôi đã đi tiên phong trong một lĩnh vực mới trong nghiên cứu điều trị nghiện," nhóm nghiên cứu cho biết.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu một cơ chế phân tử chi tiết về cách thức động vật nghiện thể hiện qua tăng DRD2. Tìm kiếm bất kỳ loại thuốc ứng cử viên nào có thể kiểm soát tính nhạy cảm đó bằng cách điều chỉnh hoạt động của thụ thể ACh có thể là một hy vọng điều trị nghiện mới."