Thúc đẩy cộng đồng tiếp cận xét nghiệm HIV

Nhân viên thực hiện dự án xét nghiệm cho người nguy cơ cao lây nhiễm HIV tại cộng đồng - Ảnh: Thùy Chi

Trao đổi với phóng viên Trang tin điện tử Tiếng Chuông - Trang tin của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm về dự án, bà Nguyễn Thị Vân Anh, Phó Viện trưởng ISDS cho biết, cuối tháng 7/2016,  Quỹ Chăm sóc Sức khỏe AIDS Hoa Kỳ (AHF) và ISDS đã ký kết triển khai hoạt động Dự án “Xét nghiệm HIV tại cộng đồng” thực hiện trên địa bàn Hà Nội cho các nhóm cộng đồng nguy cơ cao, bao gồm: Người tiêm chích ma túy, nam quan hệ tình dục đồng giới, phụ nữ bán dâm, bạn tình của người nghiện chích và người nhiễm HIV…

Dự án triển khai từ ngày 15/8 dưới sự hỗ trợ kỹ thuật của Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS Hà Nội. Hiện 13 tổ chức dựa vào cộng đồng ở Hà Nội đang thực hiện dự án, bao gồm: Liên minh Câu lạc bộ Về nhà; Mái ấm Hoàng Mai; cộng đồng nguy cơ cao lây nhiễm HIV quận Thanh Xuân, Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Tây Hồ, Từ Liêm, Ba Đình, Hoàng Mai, Thanh Trì, Cầu Giấy…

Trong khoảng từ ngày 15/8 đến 22/9, đã có 335 trường hợp đến đăng ký xét nghiệm và phát hiện 13 trường hợp dương tính với HIV. Nhiều người không biết tình trạng nhiễm HIV đã được tư vấn, tiếp cận điều trị thuốc kháng virus HIV.

Với chỉ tiêu thực hiện cho 3.500 khách hàng, dự án tập trung vào các nhóm cộng đồng có nguy cơ cao, tham gia xét nghiệm sàng lọc HIV và chuyển gửi các ca phản ứng tới các dịch vụ xét nghiệm khẳng định,  kết nối với dịch vụ điều trị ARV.

ISDS căn cứ triển khai hoạt động dự án dựa trên Luật Phòng, chống nhiễm virus gây ra hội chứng suy giảm, miễn dịch mắc phải ở người ngày 29/06/2006; Thông tư 01/2015/TT-BYT ngày 27/2/2015 Hướng dẫn tư vấn phòng, chống HIV/AIDS tại cơ sở y tế; Thông tư 01/2010/TT-BYT ngày 06/1/2010 quy định trách nhiệm, trình tự thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính; Thông tư số 06/2012/TT -BYT ngày 20/4/2012 quy định về điều kiện thành lập và nội dung hoạt động đối với tổ chức tư vấn về phòng, chống HIV/AIDS; Quyết định số 4306/QĐ-BYT của Bộ Y tế “Về việc ban hành Kế hoạch Thí điểm Tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng” ban hành ngày 19/10/2015.

Hiện nay ISDS đang sử dụng sinh phẩm xét nghiệm Determine HIV-1/2, SD… để xét nghiệm cho cộng đồng nguy cơ cao bằng kỹ thuật lấy máu đầu ngón tay. Quy trình xét nghiệm nhanh gọn, mang tính bảo mật cao, bao gồm: Quy trình chuẩn bị; tư vấn trước xét nghiệm; thực hiện xét nghiệm; tư vấn sau xét nghiệm.

Các nguyên tắc khi tư vấn và xét nghiệm là nhân viên xét nghiệm cần phải có sự đồng ý của khách hàng; phải bảo mật kết quả xét nghiệm; cung cấp tư vấn trước và sau xét nghiệm; thực hiện đúng chỉ định, quy định và quy trình xét nghiệm để bảo đảm tính chính xác của kết quả xét nghiệm; chuyển gửi tới các dịch vụ hỗ trợ.

Để bảo đảm an toàn và chất lượng xét nghiệm, nhân viên xét nghiệm thuộc các tổ chức dựa vào cộng đồng được tập huấn sử dụng sinh phẩm xét nghiệm nhanh. Chỉ sau 20 phút sẽ cho kết quả xét nghiệm với độ chính xác gần 100%.

Đối với những khách hàng cho kết quả xét nghiệm âm tính. Nhân viên sẽ tư vấn sau xét nghiệm và khuyến khích khách hàng xét nghiệm theo định kì. Trong trường hợp xét nghiệm cho kết quả dương tính, nhân viên giới thiệu và hỗ trợ khách hàng đến Trung tâm Tư vấn Xét nghiệm HIV (HTC) để được lấy mẫu làm xét nghiệm khẳng định chuẩn đoán, chuyển gửi và kết nối chăm sóc và điều trị kịp thời cho người nhiễm. Việc khẳng định tình trạng nhiễm HIV phải được thực hiện ở HTC hoặc các cơ sở y tế với các xét nghiệm bổ sung khác.

Bà Nguyễn Thị Vân Anh cho biết, triển khai hoạt động xét nghiệm miễn phí tại cộng đồng, ISDS mong muốn góp phần làm tăng hiệu quả cho công tác dự phòng lây nhiễm HIV, đóng góp vào việc thực hiện mục tiêu 90-90-90 mà Việt Nam đã cam kết với Liên Hợp Quốc.

Nếu dự án thành công, ISDS có thể sẽ nhân rộng mô hình dịch vụ tư vấn, xét nghiệm miễn phí HIV trên toàn quốc trong thời gian tới. Hy vọng dịch vụ này sẽ giúp phát hiện ra những người nhiễm HIV không biết tình trạng của mình, kết nối chăm sóc điều trị, nâng cao sức khỏe cho người nhiễm HIV, đồng thời giúp giảm lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Những người nguy cơ cao lây nhiễm HIV có thể tham gia xét nghiệm miễn phí bằng cách đến nơi xét nghiệm hoặc liên hệ với các nhóm tham gia dự án:

- Liên minh Câu lạc bộ Về Nhà: 16 Đê Tô Hoàng, Hai Bà Trưng, Hà Nội (xét nghiệm cho các nhóm người nghiện chích ma túy, lao động tình dục, bạn tình với người nhiễm HIV). Di động: 0949286244.

- Cát trắng: Tổ 21, phường Thượng Thanh, Long Biên, Hà Nội (xét nghiệm cho các nhóm người nghiện chích ma túy, bạn tình với người nhiễm HIV). Di động: 0914359454.

- Mái Ấm Hoàng Mai, Tổ 20 Phường Yên Sở, Quận Hoàng Mai, Hà Nội (xét nghiệm cho các nhóm người nghiện chích ma túy, lao động tình dục, bạn tình với người nhiễm HIV). Di động: 0989183636.

- Ruby:  Số 7/14, Tổ 8, Phố Cự Lộc, Thanh Xuân, Hà Nội, (xét nghiệm cho nam có quan hệ đồng tính - MSM). Di động:0962428728.

-  Niềm tin xanh Hà Nội, 10 Phó Đức Chính, Ba Đình, Hà Nội, (xét nghiệm cho nam có quan hệ đồng tính - MSM). Di động: 0989272195.

- WAS: Phòng 403, tòa nhà CT2, ngõ 62 trần Bình, Cầu Giấy, (xét nghiệm cho nam có quan hệ đồng tính - MSM). Di động:0944029929.

- Cầu Vồng sau mưa: Tổ 10, thị trấn Sóc Sơn, huyện Sóc Sơn, Hà Nội, (xét nghiệm cho nam có quan hệ đồng tính - MSM). Di động:0972887392.

- Câu lạc bộ Hải Đăng: Số 6, Ngõ 14, Hồ Đắc Di, Đống Đa, Hà Nội, (xét nghiệm cho nam có quan hệ đồng tính - MSM). Di động:01689915664.