Ngăn chặn ma túy tổng hợp – nên bắt đầu từ đâu?

28/07/2014 17:00

Công tác phòng chống ma túy được biết đến như một mặt trận nóng bỏng, phức tạp. Những năm gần đây, tình hình sản xuất, vận chuyển, buôn bán ma túy tổng hợp đang có xu hướng leo thang. Vấn đề kiểm soát tiền chất cũng như việc ngăn chặn tình trạng buôn bán ma túy tổng hợp đang bộc lộ nhiều khó khăn. Đặc biệt, mạng xã hội đang bị một số đối tượng lợi dụng mua - bán ma túy tổng hợp một cách công khai.

Quản lý tiền chất – bài toán khó

Tiền chất thông thường là những hóa chất được sử dụng làm chất phản ứng hoặc làm dung môi, chất thử khi điều chế bất hợp pháp  ma túy tại Việt Nam. Mặt khác, các loại hóa chất này hiện nay được sử dụng rộng rãi, hợp pháp trong các ngành sản xuất công nghiệp, y tế, mỹ phẩm, hàng tiêu dùng…

Theo báo cáo của UNODC (năm 2104), Đông Nam Á là một trong những nguồn cung cấp các tiền chất pseudoephedrine và ephedrine sử dụng phi pháp vào việc sản xuất methamphetamine trong khu vực và các khu vực khác trên thế giới. Việt Nam cũng đang là điểm trung chuyển khối lượng lớn ma túy và tiền chất bất hợp pháp mà dân buôn lậu ma túy nhắm tới để chuyển lậu sang các thị trường quốc tế.

Dẫn theo nguồn tin của báo Hải quan, trong thực tế, tình trạng sản xuất, buôn bán tiền chất ở Việt Nam có xu hướng ngày càng gia tăng. Chỉ tính riêng năm 2013, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện 562 vụ nhập khẩu tân dược có chất gây nghiện, hướng thần, với số lượng 41.765  viên, lọ; 12 vụ xuất khẩu tiền chất Pseudoephedrine và Ephedrine, với số lượng 51,93 kg… Và trong 2 tháng đầu năm 2014, theo thống kê của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện được 4 vụ vận chuyển trái phép chất ma túy và tiền chất, với số lượng hơn 10 kg.

Chính việc quản lý tiền chất sau khi nhập khẩu còn nhiều lỗ hổng, chưa chặt chẽ đã tạo ra nguy cơ tiềm ẩn về sản xuất ma túy tổng hợp. Trong thời gian qua, có một số trường hợp dùng tiền chất để điều chế ma túy tổng hợp đã bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ. Gần đây, dư luận rúng động trước vụ sản xuất ma túy dạng đá lớn nhất từ trước đến nay do Lê Thanh Hải cầm đầu.

Sau khi học được bí quyết tinh chế ma túy đá bằng thuốc tân dược, Lê Thanh Hải đã mở các cơ sở sản xuất ma túy đá tại thành phố Vinh – Nghệ An. Chỉ trong một thời gian ngắn, Hải cùng đồng bọn đã sản xuất ra một số lượng lớn ma túy đá “tung” ra thị trường. Khám xét các “lò ma túy” của Hải, cơ quan chức năng thu giữ 1.200g ma túy dạng đá vừa điều chế xong… Cơ quan chức năng xác định, trung bình 2 đến 3 tuần, Hải lại cho ra lò một mẻ thuốc lắc, ma túy dạng đá và loại ma túy bột (ketamin). Đặc biệt, các “lò sản xuất” ma túy đá hoạt động diễn ra khá kín đáo với thủ đoạn tinh vi, thậm chí có trang bị vũ khí nóng…

Nếu để lọt 1.200g ma túy này, không biết bao nhiêu thanh thiếu niên thiếu hiểu biết sẽ trở thành nạn nhân, bao nhiêu bi kịch xảy ra  nếu người nghiện sử dụng nó?

Từ những vụ việc trên, có thể nhận thấy hồi chuông báo động tình trạng thất thoát tiền chất từ các nguồn hợp pháp.

Trong thực tiễn, tiền chất dùng làm thuốc nếu được mua bán, sử dụng đúng quy chế thì đó là thuốc phục vụ công tác khám chữa bệnh, nhưng lại có thể bị lợi dụng vào việc sản xuất bất hợp pháp ma túy. Tương tự, nhiều hóa chất không thể thiếu trong ngành công nghiệp đồng thời cũng là hóa chất để sản xuất ma túy.

Như vậy làm thế nào để ngăn chặn tình trạng điều chế ma túy tổng hợp đang gia tăng như hiện nay? Điều quan trọng nhất là không được để thất thoát tiền chất vào mục đích bất hợp pháp. Kiểm soát chặt chẽ tiền chất thì mới ngăn chặn được nguy cơ bùng nổ của việc sản xuất, điều chế ma túy tổng hợp.

Nếu những cơ quan, đơn vị kinh doanh có liên quan đến tiền chất, không nắm rõ được mục đích sử dụng của các đối tượng khi thực hiện các giao dịch mua bán, thì rất khó có thể phân biệt được khi nào nó đóng vai trò là hóa chất cơ bản và khi nào nó lại là tiền chất để sản xuất ma túy. Do đó, muốn làm tốt công tác này phải kiểm soát đầy đủ “quá trình lưu thông” từ “đầu vào” lẫn “đầu ra” của tiền chất.


Tiền chất trong một vụ điều chế ma túy bị công an thu giữ (ảnh minh họa)

Dù các cơ quan chức năng đã quyết liệt trong thời gian qua, nhưng các “xưởng” điều chế ma túy tổng hợp vẫn ngấm ngấm hoạt động. Rất khó thống kê, mỗi ngày trôi đi những “lò” này tuồn ra thị trường bao nhiêu ma túy tổng hợp?

Vậy, nguồn ma túy tổng hợp đến tay “người tiêu dùng” bằng cách nào? Trong thời đại công nghệ thông tin như hiện nay, mạng xã hội là một trong những công cụ bị các đối tượng buôn bán lợi dụng triệt để.

Ma túy tổng hợp trôi nổi trên “chợ”… Facebook

Tháng 4/2014, CATP Hà Nội đã bắt giữ Lê Văn Dư (SN 1996) và Hoàng Văn Hóa (SN 1995). Để tổ chức “bữa tiệc bay lắc” mừng sinh nhật cho một ông anh, Dư và Hoá đã vào Facebook của một “đầu nậu” chuyên bán ma túy tổng hợp. Từ những thông tin được cung cấp trên fabook, Dư và Hóa tìm đến một quán bar cuối đường Yên Phụ - Nghi Tàm. Vừa nhận 10 viên ma túy tổng hợp, hai thanh niên này đã bị công an bắt giữ.


Một mẫu “quảng cáo” ma túy tổng hợp trên Fabook (ảnh :Hồng Lam)

Khi được hỏi khi có nhu cầu thường mua “hàng” ở đâu, T - một học viên (17 tuổi) đang cai nghiện ma túy đá tại Trung tâm Chữa bệnh Giáo dục Lao động Xã hội Bắc Giang chia sẻ: “Ngoài xã hội bây giờ, ma túy đá bán trên mạng giờ như mớ rau, con cá ngoài chợ thôi. Chỉ cần có máy tính trong tay, lập một tài khoản trên Fabook thì tha hồ tìm “hàng”.

Từ gợi ý của T, tôi đã lần ra loạt fanpage chuyên rao bán, quảng cáo ma túy tổng hợp trên facebook: Hội những người thích đập đá cắn kẹo chơi, hội những Người thích: đập đá- phá đê (Tài NăNg DOTA tỎa Khói), Hội những người đập đá về đêm trên Fabook, Hội Bay Lắc Có Số Việt Nam… Điều đáng nói, cứ mỗi ngày trôi đi, những fanpage này lại tràn ngập những hình ảnh, bình luận để quảng cáo độ phê, kích thích trí tò mò của thanh thiếu niên.

Cũng từ T, tôi làm quen với một đầu nậu chuyên bán ma túy trên facebook có nickname là X. Coóng. Hắn thường xuyên đăng “quảng cáo” bán hàng với nội dung: “Nhận ship hàng toàn quốc, chuyển khoản ngân hàng, số điện thoại lạ không nghe, ai có nhu cầu nhắn tin qua facebook”. Biết tôi có nhu cầu mua hàng, mới 10 phút nói chuyện, X. Coóng đã nhiệt tình tư vấn cho tôi một loạt đá với nhiều mức giá khác nhau. Nói chuyện một lúc lâu, hắn cho biết: “bây giờ cảnh (cảnh sát – PV) làm cũng khá căng, mình thường nhận hàng qua Facebook, các mối hàng chủ yếu phải qua người quen biết giới thiệu. Chị cứ đặt hàng, mình sẽ ra bưu điện chuyển phát nhanh hàng. Tiền chuyển qua ngân hàng qua số tài khoản: 15052051XXXXX. Đảm bảo làm ăn uy tín, giá cả cạnh tranh”.

Đặc biệt, khi nói chuyện với những đối tượng bán ma túy qua facebook, dù công khai số điện thoại nhưng không bao giờ nghe máy. Những ai có nhu cầu phải nhắn tin, qua một loạt câu hỏi thăm dò mới mua được hàng. Liên quan đến việc mua bán ma túy tổng hợp qua facebook, trước đó, tại khách sạn Asean - Thành phố Vinh – tỉnh Nghệ An, hai đối tượng Nguyễn Văn Linh (SN 1997) và Đặng Bá Thắng (SN 1997) đã bị bắt về hành vi “mua bán trái phép chất ma túy”. Do sớm "bập" vào ma túy đá, để có tiền thỏa mãn cơn nghiện, hai đối tượng trên đã lập Fabook, tìm những người nghiện rồi gạ gẫm bán hàng. Khi đang giao một gói ma túy có trọng lượng 0, 65 gam cho một người không quen biết thì bị bắt giữ.  

Đi sâu vào tìm hiểu giá cả trên “chợ” facebook. Tôi làm quen với Hùng LM – một “chân rết” chuyên phân phối ma túy đá tại khu vực Hà Nội. Trên fanpage Hùng quảng cáo hết sức ngắn gọn: 500k, 900k, 1tr2. Hỏi về giá cả Hùng phán: “đây là giá chốt rồi, có ba loại, tùy khách  lựa chọn. Đảm bảo dùng xong, phê ngất ngây”.


Rao bán đá trên Fabook: “500k, 900k, 1tr2 alo Hà Nội”.

Từng ngày, từng giờ trôi qua, lướt qua các trang báo, thấy ngồn ngộn những thông tin về kẻ “ngáo đá” giết người hàng loạt, con giết mẹ, chồng giết vợ... Những bi kịch từ ma túy khiến lòng người hoang mang, xã hội lo lắng. Tình trạng tự điều chế, sản xuất ma túy tổng hợp đến những thủ đoạn buôn bán ma túy tinh vi qua mạng xã hội đã ở mức báo động. Nếu chúng ta không làm quyết liệt, dập tắt từ trứng nước, xử lý tận gốc từ khâu sản xuất, đến vận chuyển, tiêu thụ thì tình trạng “nước xa không cứu được lửa gần” là điều chắc chắn diễn ra.

Hồng Lam

Top