Ma tuý vẫn ‘nóng’ trên tuyến biên giới Việt - Lào

Tuyến biên giới Việt Nam - Lào  dài 2.067 km, tiếp giáp với 10 tỉnh, trong đó có 8 cửa khẩu quốc tế, 16 cửa khẩu quốc gia và hàng nghìn đường mòn. Trong những năm qua, mặc dù lực lượng chức năng của 2 nước đã nỗ lực rất lớn trong phòng chống tội phạm ma túy, song đến nay đánh giá tình hình hoạt động của tội phạm ma túy trên tuyến biên giới này vẫn là tuyến trọng điểm, phức tạp về mua bán, vận chuyển ma túy…

Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Các, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Bộ Công an, thời gian này, do các lực lượng chức năng đấu tranh mạnh với tội phạm ma túy tại khu vực biên giới Tây Bắc, tội phạm có xu hướng chuyển địa bàn hoạt động sang khu vực biên giới thuộc các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên, đặc biệt phức tạp là địa bàn biên giới thuộc các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình…

Liên tiếp phá các đại án ma tuý

Khoảng 16h30’ ngày 23/1, tại Cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh) lực lượng chức năng bắt quả tang đối tượng Nguyễn Văn Anh (29 tuổi, ở Nghệ An) vận chuyển trái phép 120 bánh heroin được dấu trong ô tô BKS 29A-09629.

Qua soát xét, trinh sát phát hiện 34 bánh heroin được giấu trong ốp ba-đờ-sốc, 31 bánh được nhét trong ống xả gia cố thêm, 55 bánh còn dưới gầm ghế phụ. Đối tượng Nguyễn Văn Anh khai nhận được thuê lái từ Viêng Chăn - Lào qua cửa khẩu Cầu Treo.

Ngày 15/2, lực lượng Công an tiếp tục triệt phá thành công chuyên án mang bí số T1218, bắt giữ 4 đối tượng, thu 10kg ma túy đá và nhiều tang vật có liên quan, trong đó có 2 quả lựu đạn, 1 khẩu súng ngắn, 10 viên đạn (trong đó có 7 viên lắp sẵn trong súng, 1 viên đã lên nòng, 2 viên thu trên xe, 1 viên trong túi quần đối tượng), 1 kéo, 1 búa và 9 dao các loại.

Quá trình bắt giữ 2 đối tượng cố thủ trong xe, lực lượng Công an phối hợp các lực lượng bao vây, áp sát và vận động, thuyết phục. Đến 16h 30 phút, đối tượng Nguyễn Anh Tuấn (28 tuổi, trú tại huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) ra đầu thú. Đối tượng Nguyễn Thành Trung (34 tuổi, trú tại xã Sơn Tây, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) vẫn ngoan cố, cố thủ trong xe, các lực lượng tiếp tục bao vây, áp sát và vận động, thuyết phục.  Đến 19h15’ cùng ngày, đối tượng Nguyễn Thành Trung đã hạ vũ khí đầu hàng.

Sáng 16/2, lực lượng Công an đã bắt đối tượng Nguyễn Hữu Phước (21 tuổi, trú tại phường Kỳ Trinh, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh). Chiều cùng ngày, lực lượng Công an tiếp tục bắt giữ đối tượng Đào Viết Sơn (27 tuổi, trú tại xóm Kim Thành, xã Sơn Tây, huyện Hương Sơn) và 3 đối tượng khác có liên quan. Lực lượng Công an đã thu giữ 1.997 viên ma túy tổng hợp cùng nhiều vũ khí nóng.

Lực lượng chức năng lập đại án tại rừng sâu, bắt giữ đối tượng Briachear Vangchueyang cùng gần 3 tạ ma tuý đá

Tiếp đó, vào lúc 1h15 phút ngày 17/2, tại khu vực cầu Tàu 2, km số 79 quốc lộ 8A, thuộc địa bàn xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Tĩnh, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04, Bộ Công an) chủ trì phối hợp với Công an và Hải quan tỉnh Hà Tĩnh phá chuyên án 218 - LP “Vận chuyển trái phép chất ma túy”, bắt quả tang đối tượng Vangchueyang Briachear (25 tuổi, trú tại bản Vàng Ban, huyện Xay Chăm Phon, tỉnh Bôlykhămxay - Lào) đi trên xe du lịch 9 chỗ ngồi mang biển kiểm soát Lào UN - 2645, nhãn hiệu Hyundai, có hành vi vận chuyển số lượng ma túy cực lớn. Kiểm tra tại hiện trường, lực lượng chức năng đã thu giữ 12 bao tải màu xanh, bên trong có 278 gói nilon, chứa 278 kg ma túy tổng hợp dạng đá.

Hình thành các điểm tập kết ma tuý diễn biến phức tạp

Theo Đại tá Nguyễn Văn Hiệp, Phó Cục trưởng Cục phòng chống tội phạm và ma tuý, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, trên tuyến biên giới Việt-Lào, các tổ chức ma tuý mang tính chất quốc tế vận chuyển ma tuý từ “Tam giác vàng” vào Bắc Lào, sau đó tập kết tại các tụ điểm sát biên giới Việt Nam, tìm cách móc nối với các đối tượng Việt Nam để chờ thời cơ vận chuyển vào Việt Nam. Có những nơi, có thời điểm, các đối tượng tổ chức thành toán, nhóm vận chuyển ma tuý chuyên nghiệp, có vũ trang, lợi dụng địa hình rừng núi hiểm trở, để hoạt động gây sức ép rất lớn đối với khu vực biên giới. Trên tuyến Việt-Lào, lực lượng BĐBP đã phát hiện, bắt giữ hơn 500 vụ cùng hơn 1 tấn ma tuý các loại trong năm 2018.

Còn theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý, Bộ Công an, qua công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Việt Nam xác định một lượng rất lớn các chất ma túy được mua bán, vận chuyển từ khu vực “Tam giác vàng” qua Lào vào Việt Nam tiêu thụ một phần, còn lại tiếp tục được vận chuyển đi nước thứ ba qua các tuyến đường bộ và một phần qua tuyến đường hàng không, đường biển.

Loại ma túy được các đối tượng vận chuyển rất đa dạng, song chủ yếu là heroin, ma túy tổng hợp dạng ma túy đá và hồng phiến. Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng tội phạm rất tinh vi, xảo quyệt và ngày càng manh động. Chúng thường hoạt động khép kín trên cơ sở quan hệ sẵn có giữa các dân tộc, họ hàng, anh em trong gia đình. Phương tiện vận chuyển ma tuý thường là ô tô, xe máy, thậm chí vận chuyển ma tuý đi bộ qua các đường tiểu ngạch hoặc đường mòn ở khu vực biên giới.

Đa số các đối tượng là người dân tộc thiểu số, đóng vai trò cảnh giới, môi giới, vận chuyển… được thuê với số tiền nhất định; hình thành các cơ sở tập kết sát biên giới để vận chuyển đến nơi tiêu thụ.

Hiện nay, dọc tuyến biên giới Việt - Lào vẫn tồn tại một số điểm nóng, phức tạp về ma túy như Na Ư, Điện Biên; Mộc Châu, Sông Mã, Sơn La; Mường Lát, Thanh Hóa; Tương Dương, Quế Phong, Nghệ An; Cửa khẩu Cầu Treo, Hà Tĩnh; Cửa khẩu Bờ Y, Kon Tum…

Tại các “điểm nóng” này, hoạt động của tội phạm ma tuý hết sức manh động, chúng sẵn sàng sử dụng vũ khí để chống trả lại lực lượng chức năng khi phát hiện, truy bắt. Hoạt động của các toán, nhóm có vũ trang vận chuyển ma tuý từ Lào vào sâu trong nội địa thuộc địa bàn huyện Vân Hồ, Mộc Châu, tỉnh Sơn La có giảm về tần suất nhưng còn diển biến rất phức tạp và có xu hướng chuyển sang địa bàn biên giới các tỉnh Điện Biên, Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh. Riêng ở địa bản một số xã như Lóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, xã Hang Kia và Pà Cò, huyện Mai Châu, tỉnh Hoà Bình đang tồn tại một số đường dây ma tuý lớn, ở khu vực biên giới hình thành các điểm tập kết ma tuý diễn biến rất phức tạp.

Ngoài ra, vấn đề trồng cây thuốc phiện sau một thời gian dài được kiềm chế thì hiện nay đang có dấu hiệu phức tạp trở lại trên tuyến biên giới Việt - Lào, nhất là tại các tỉnh như Điện Biên, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An. Cá biệt, còn có một số hộ dân là người dân tộc thiểu số tìm cách vượt biên sang Lào thuê, mượn đất để trồng trái phép thuốc phiện…

Hiệp đồng chặt chẽ

Nhằm đấu tranh có hiệu quả với tội phạm ma tuý, lực lượng chuyên trách phòng chống tội phạm ma tuý Việt Nam và Lào đã tập trung lực lượng, phương tiện, triển khai các chương trình, kết hoạch đấu tranh với loại tội phạm này tại mỗi nước cũng như cùng tham gia các diễn đàn, hoạt động chung của các nước trên thế giới và khu vực Đông Nam Á, khu vực hành lang kinh tế Đông Tây...

Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, tình hình tội phạm ma tuý ở khu vực biên giới của hai nước còn phức tạp, một số điểm nóng, đường dây, tổ chức tội phạm ma tuý liên quan đến hai nước Việt - Lào vẫn chưa được kiềm chế; tuy hai bên đã tích cực trao đổi thông tin nhưng kết quả truy bắt còn hạn chế; số lượng các vụ án, chuyên án mà hai bên đã phối hợp và cùng nhau khám phá chưa được nhiều.

Hơn nữa, dù lực lượng chức năng đã tấn công, trấn áp mạnh, nhưng tình hình vận chuyển ma tuý qua biên giới, nhất là vận chuyển ma tuý có vũ trang vẫn chưa dừng lại mà còn tiếp tục diễn ra hết sức phức tạp, gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Để nâng cao hiệu quả phối hợp công tác đấu tranh phòng, chống ma túy giữa các lực lượng, ngăn chặn ma túy thẩm lậu qua biên giới Việt-Lào vào Việt Nam và truy bắt đối tượng truy nã đang tồn tại, thời gian tới các lực lượng của hai nước tiếp tục nỗ lực và phối hợp chặt chẽ, quyết liệt hơn nữa trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm về ma túy. Đặc biệt là các điểm nóng của tuyến biên giới mà trọng điểm là tỉnh Sơn La giáp tỉnh Hủa Phăn, khu vực tỉnh Hà Tĩnh giáp tỉnh Bô Ly Khăm Xay và khu vực Tương Dương, Quế Phong của Nghệ An tiếp giáp tỉnh Xiêng Khoảng để đấu tranh triệt phá, triệt để các đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy giữa hai nước.

Theo đó, hai bên thiết lập các tổ tuần tra chung tại các tuyến biên giới, thành lập các tổ tuần tra nhằm phát hiện, bắt giữ tội phạm ma tuý. Phía Lào thiết lập các trạm kiểm soát ma tuý tại khu vực cửa khẩu giáp biên; phía Việt Nam trước tiên thành lập các trạm kiểm soát ma tuý tại cửa khẩu Cầu treo (Hà Tĩnh) và cửa khẩu Thanh Thủy (Nghệ An); phối hợp phát động mở đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, đấu tranh chuyên án và truy bắt tội phạm truy nã trên tuyến biên giới Việt - Lào.

Bên cạnh đó, lựa chọn các điểm nóng về ma tuý tại địa bàn 2 tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An của Việt Nam và tỉnh Xiêng Khoảng, tỉnh Bô Ly Khăm Xay và tỉnh Khăm Muộn của Lào để tập trung giải quyết dứt điểm tình trạng mua bán, vận chuyển trái phép chất ma tuý trong năm 2019.