Mục tiêu 90-90-90: Thách thức lớn đối với 5 tỉnh thí điểm

PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Kim Thoa

Ngày 15/11, Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo sơ kết đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu sau một năm triển khai đối với 5 tỉnh thực hiện thí điểm (Điện Biên, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An và TPHCM), từ đó rút ra các bài học kinh nghiệm nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra.

PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS nhấn mạnh, một năm qua, mặc dù Ngành y tế đã nỗ lực triển khai nhiều mô hình mới, thay đổi cách tiếp cận, đi qua nửa chặng đường nhưng kết quả đạt được vẫn còn khá khiêm tốn. Vì vậy, cần phải tranh thủ và gấp rút triển khai hiệu quả hơn nữa khi còn có hỗ trợ của các tổ chức quốc tế để sau khi hết tài trợ chúng ta có thể duy trì bền vững thành quả đó.

Theo ước tính của TS. Đỗ Thị Nhàn, Trưởng phòng Điều trị và chăm sóc HIV/AIDS, Cục Phòng, chống HIV/AIDS, để đạt được 90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV trong 5 tỉnh thí điểm, cần phát hiện thêm 45.673 người nhiễm HIV, tuy nhiên sau một năm, 5 tỉnh mới phát hiện thêm 19.421 người, đạt 42,5% kế hoạch. Với mục tiêu 90 đầu tiên, TPHCM là đơn vị thực hiện cao nhất 42,3%, tiếp đến Nghệ An 22,2%, Điện Biên 18,7%, Sơn La 8,8%, thấp nhất là Thanh Hóa 8,7%.

Để đạt được mục tiêu 90 thứ 2, các tỉnh phải đưa được 37.520 người nhiễm HIV vào điều trị ARV. Sau một năm triển khai, mục tiêu này cũng chỉ đưa thêm 6.492 người nhiễm được điều trị, đạt 17,3%. Với mục tiêu 90 thứ 2, Nghệ An là đơn vị thực hiện cao nhất cũng chỉ đạt 27,0%, tiếp đến là TPHCM đạt 23,6%, Sơn La 19,4%, Điện Biên 14,5%, thấp nhất là Thanh Hóa với 5,5%.

Với mục tiêu 90 thứ 3, xét nghiệm tải lượng virus hiện đang triển khai với các bệnh nhân nghi ngờ thất bại điều trị với số lượng nhỏ. Vì vậy, mục tiêu này chưa đưa vào đánh giá sau một năm triển khai.

Sau các bài trình bày của Trung ương và 5 tỉnh triển khai thí điểm, các đại biểu tham dự đã đưa ra nhiều ý kiến về việc xác định mục tiêu ban đầu có còn phù hợp với tình hình dịch HIV hiện tại hay không. Nhiều đại biểu cho ý kiến, cần tính toán lại quần thể đích để có đánh giá sát với thực tế hơn.

Mục tiêu 90-90-90 có nghĩa là 90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm của mình; 90% người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng HIV (ARV); 90% số người đang được điều trị có tải lượng HIV ở mức thấp, đã được Chính phủ cam kết với Liên Hợp Quốc thực hiện đến năm 2020.