Tội ác “ngáo đá”: Xử phạt như thế nào?

Nam thanh niên "ngáo đá" cầm kéo khống chế người yêu. Ảnh: Internet

Từ lúc ma túy đá xuất hiện ở Việt Nam đã có nhiều vụ thảm án mà hung thủ thực hiện trong cơn cuồng loạn như trường hợp một ca sĩ ở Hưng Yên lên cơn “ngáo đá” đã giết người yêu chỉ vì nghĩ cô này là quỷ. Anh ta ảo tưởng cô có lưỡi dài và đang bơm chất độc vào cơ thể mình. Hay nam thanh niên tại Mỹ Đức (Hà Nội) dùng dao đâm trọng thương bố mẹ và em trai sau đó tự rạch bụng mình cắt gần hết ruột non và nhảy xuống ao ngâm mình tự tử.

Vậy người “ngáo đá” có được hiểu là mất năng lực hàng vi dân sự? Và những kẻ phạm tội do tình trạng "ngáo đá" sẽ bị xử phạt như thế nào (có tình tiết giảm nhẹ do mất năng lực hành vi dân sự hay không?)

“Vẫn xử như thường”   

Theo ý kiến của chuyên gia, dưới góc độ luật pháp, “ngáo đá” có thể gây các tội ác tày trời trong tình trạng loạn thần nặng nhưng không phải là tình tiết giảm nhẹ. Pháp luật đã có quy định về trường hợp người phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu hoặc các chất kích thích mạnh khác vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự và “ngáo đá” cũng không ngoại lệ.

TS Ngô Văn Vinh - Viện trưởng Viện Giám định pháp y tâm thần Trung ương cho rằng, người  “ngáo đá” có triệu chứng của tâm thần dưới góc độ của khoa học. Nhưng "dưới góc độ pháp luật, “ngáo đá” chính là hậu quả của hành vi sử dụng ma túy gây ảo giác”. Một khi đã xác định đây chính là hậu quả của hành vi sử dụng ma túy gây ảo giác thì phải giám định rất kỹ để đánh giá được việc sử dụng ra sao, mức độ ảnh hưởng thần kinh đến đâu.

Luật sư Lê Văn Đài, Văn phòng luật sư Khánh Hưng, Đoàn luật sư Hà Nội cho biết, ở góc độ y học, sau khi sử dụng Methamphetamine, người  “ngáo đá” có triệu chứng của người mắc bệnh tâm thần, tách rời khỏi thực tại (ảo tưởng) hoặc ảo giác. Còn ở góc độ pháp lý, người “ngáo đá” là hậu quả của hành vi chủ động, không vô thức khi bắt đầu sử dụng chất ma túy (là một loại chất kích thích mạnh), do đó pháp luật hiện hành không coi họ là người mắc bệnh tâm thần và không có cơ sở đề nghị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.

Pháp luật chưa có quy định riêng biệt đối với người phạm tội trong tình trạng bị kích thích do nghiện ma túy, do “ngáo đá”, nhưng ở Điều 14 Bộ luật Hình sự đã có quy định chung, người phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.

Trường hợp người “ngáo đá” phạm tội, cũng tương tự người phạm tội trong tình trạng say rượu hoặc chất kích thích mạnh khác phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm đã gây ra.

Khoản 1 Điều 46 Bộ luật Hình sự không quy định tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự; Điều 48 Bộ luật Hnh sự không quy định tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội trong tình trạng say rượu hoặc chất kích thích mạnh khác, hoặc người phạm tội có sử dụng chất ma túy. Do đó người phạm tội do “ngáo đá” phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm đã thực hiện theo tội danh và hình phạt mà Bộ luật Hình sự đã quy định. 

Theo luật sư Lê Văn Đài, người “ngáo đá” có triệu chứng của người mắc bệnh tâm thần, nhưng là hậu quả của hành vi chủ động, không vô thức khi bắt đầu sử dụng chất ma túy, nên pháp luật không coi là mắc bệnh tâm thần, vì vậy, pháp luật không cần thiết có quy định cá biệt đối với hành vi phạm tội do “ngáo đá”, bởi quy định như Điều 14 Bộ luật Hình sự hiện hành “người phạm tội sử dụng chất kích thích mạnh phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm đã gây ra” là đủ cơ sở xử lý.

Y án tử cho kẻ “ngáo đá”

Trên thực tế, đã có những vụ phạm tội do tình trạng “ngáo đá” được đưa ra xét xử. Đó là những bản án thích đáng, nghiêm minh cho tội ác dã man do “ngáo đá”.

Điển hình như ngày 2/12/2014 , Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại TPHCM xử phúc thẩm đã bác đơn kháng cáo, y án sơ thẩm tuyên phạt Nguyễn Quang Mạnh (SN 1985, ngụ quận 10, TPHCM) mức án tử hình về hai tội “giết người” và “cướp tài sản”.

Trước đó, vào chiều ngày 4/10/2013, Nguyễn Quang Mạnh từ tầng 3 lô R, chung cư Nguyễn Kim (thuộc P.7, Q.10) mang theo con dao và cuộn băng keo đi xuống dưới tìm người để hăm dọa xin tiền. Khi xuống tới tầng 2, thấy nhà chị Nguyễn Thị Hồng L mở cửa, Mạnh dùng dao khống chế chị L, buộc gia đình người này phải đưa 400.000 đồng và dọa sẽ giết cả nhà nếu họ báo công an. Sau đó, Mạnh tiếp tục sang nhà chị Giang Phụng M ở bên cạnh để cướp.

Thấy cánh cửa khóa, Mạnh dùng vào nhà lục tìm tài sản nhưng không thấy gì. Khi quay trở ra ngoài thì bị Lê Thị Ng (16 tuổi, con gái chị M) phát hiện sự việc liền tri hô. Sợ bị phát hiện, Mạnh cầm dao đâm vào ngực nạn nhân khiến lưỡi dao bị gãy. Khi nạn nhân tìm cách thoát ra ngoài bằng cửa sau để truy hô, Mạnh tiếp tục đuổi theo, ra tay sát hại. Trong quá trình di lý Mạnh về cơ quan điều tra, Mạnh có biểu hiện của một kẻ phê ma túy.

Hồi tháng 8/2014, TAND TPHCM xử lưu động đã áp dụng mức án tử hình đối với Mạnh. Tại tòa hôm nay, Mạnh cho biết, trước khi gây án có sử dụng ma túy "đá" và hít "keo chó" nên đã bị ảo giác. "Do lúc đó bị cáo có cảm giác bị nhiều người truy đuổi dọa giết nên đã hoảng sợ đâm loạn xạ chứ không có ý định giết nạn nhân", anh ta nói và xin tòa giảm nhẹ hình phạt vì là con duy nhất của gia đình.

Mạnh cho biết thêm, y có một người con còn nhỏ với cô vợ không hôn thú. Hiện cô gái này đã bỏ đi, gửi con cho cha mẹ anh ta nuôi. Bị cáo xin tòa cho hội sống để có ngày được về chăm sóc con.

Tại phiên tòa phúc thẩm, Mạnh kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt với lý do trước khi gây án bị cáo có sử dụng “hàng đá” và hít keo chó nên bị cáo bị ảo giác, mất khả năng nhận thức dẫn đến hoảng loạn đâm bừa. Khi tỉnh lại, biết chị Nguyệt đã chết, Mạnh rất ân hận, xin tòa xem xét. Tuy nhiên, HĐXX nhận định hành vi phạm tội của bị cáo đặc biệt nghiêm trọng nên không có cơ sở xem xét, giảm nhẹ hình phạt, do đó, tòa tuyên y án tử hình.

Hội đồng xét xử nhận định, cấp sơ thẩm đã xét xử đúng người đúng tội; hành vi của bị cáo đặc biệt nguy hiểm, có tính chất côn đồ, thuộc trường hợp giết người và cướp tài sản; bị cáo không còn khả năng cải tạo, cần phải loại trừ vĩnh viễn khỏi đời sống xã hội.