Gia tăng các chất hướng thần mới

30/06/2015 16:34

Báo cáo ma túy năm 2015 của Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm cho thấy, từ năm 2009 đến năm 2014, có 324 chất hướng thần mới (NPS) được báo cáo, nâng tổng số NPS lên 541 loại vào tháng 12/2014. Các chất này được coi là tác động rất tiêu cực đến sức khỏe của con người.

Ảnh minh họa

Việc sử dụng các chất ma túy truyền thống không có biến động nhưng đang xuất hiện nhiều thách thức về y tế công cộng từ các chất hướng thần mới (NPS). "Các chất hướng thần mới đang gia tăng và trở thành vấn đề toàn cầu. Số lượng ngày càng tăng các chất NPS hiện có trên toàn thế giới cho thấy thị trường ma túy tổng hợp đang trở nên ngày càng đa dạng hơn", báo cáo cho biết.

Các quốc gia đã báo cáo rằng, NPS tiếp tục phổ biến trên thị trường cả về số lượng và sự đa dạng. Vào tháng 12/2014, có tổng cộng khoảng 541 loại NPS đã được báo cáo bởi 95 quốc gia và vùng lãnh thổ theo khuyến cáo cề cảnh báo sớm của UNODC.

Trong số này, các hoạt chất tổng hợp có chứa cần sa tiếp tục chiếm đa số trong phần lớn các loại NPS (khoảng 39%). Thông thường, cần sa tổng hợp được gọi bằng những cái tên như "K2" và "Spice" và có thể được bán hợp pháp như hương liệu, dùng để hít thay thế cần sa một cách hợp pháp, theo Văn phòng Hoa Kỳ về chính sách kiểm soát ma túy quốc gia.

Báo cáo của UNODC cũng chỉ ra rằng, 18% NPS là phenethylamines, hoặc các chất kích thích mạnh mẽ mà khiến người dùng có hiệu ứng vật lý, tình cảm, và gây ảo giác. Các phenethylamine nổi tiếng nhất là MDMA hoặc ecstasy. Phenethylamines là chất hóa học tổng hợp và có thể dùng ở dạng bột, dạng viên hoặc bằng giấy thấm. Chúng gây ra sự gia tăng nhịp tim, hô hấp, huyết áp và có thể dẫn đến mất nước, động kinh, trầm cảm, hoang tưởng, mê sảng, và các vấn đề tim mạch.

Loại thứ ba phổ biến nhất của NPS là cathinones tổng hợp, chiếm 15% trong các loại NPS. Văn phòng Chính sách phòng chống ma túy quốc gia Hoa Kỳ phân loại cathinones tổng hợp như các hóa chất nhân tạo liên quan đến chất kích thích. Các cathinones tổng hợp nổi tiếng nhất là "Muối tắm" và "Flakka", cả hai đều được cho là gây ra hành vi thất thường và đáng lo ngại.

Số lượng vô cùng lớn, sự đa dạng và tính chất thay đổi liên tục của các loại NPS hiện nay trên thị trường có thể phần nào lý giải tại sao hiện chỉ có dữ liệu hạn chế về tỷ lệ sử dụng các loại NPS. Nhưng khó khăn này cũng giải thích lý do tại sao các quy định về NPS và khả năng giải quyết các vấn đề sức khỏe có liên quan đến NPS tiếp tục là một thách thức.

Chất hướng thần mới là một thuật ngữ chung để chỉ các chất hướng thần chưa kiểm soát được hoặc các chất cố ý phỏng theo tác dụng của các chất ma túy đã được kiểm soát. Đa phần các quốc gia và người dân chưa có nhận thức đầy đủ về mối nguy hại của các chất này.

Các nguy cơ đối với các chất hướng thần mới: Sử dụng các chất hướng thần mới sẽ gây ra các vấn đề về sức khỏe, người sử dụng nhập viện trong tình trạng mất kiểm soát, thậm chí có trường hợp tự sát không rõ nguyên nhân do đã từng sử dụng cần sa tổng hợp.

Tổng thể có một số nhóm chất chủ yếu có mặt trên thị trường hiện nay như: Cần sa tổng hợp, cathinines tổng hợp, ketamine, phenethylamines, các chất có gốc thảo dược và các chất hỗn hợp khác như: Aminondanes, phency-clidine, trytaminee ở dạng chất lỏng, rắn, bột hoặc nén.