“Cocktail” gây nghiện tàn phá Nam Phi

"Tôi cần sự giúp đỡ, tôi đang tuyệt vọng và mong muốn có thể dừng lại nhưng thực sự là khó khăn" Nomsa Mahlangu nói trong hàng nước mắt lăn dài trên đôi má nứt nẻ. "Loại thuốc này đã biến tôi thành một kẻ trộm, tôi ăn cắp từ gia đình và hàng xóm cho những lần lên cơn vật thuốc. Gia đình tôi đã từ mặt tôi".

Mahlangu có một vết sẹo lớn trên gương mặt do bị rạch bằng một mảnh chai vỡ sau khi cô bị bắt gặp đang ăn cắp cuối tháng 9.

Cảnh tượng hút hít đã dần phổ biến tại đất nước Châu Phi này, ảnh hưởng đến hàng chục ngàn người trẻ. Những thanh niên hiện nay bắt đầu ngày với nyaope – một loại ma túy tổng hợp mạnh hơn rất nhiều. Chi phí cho mỗi lần hút tương đối rẻ, chỉ 2 USD cho một lần hít, nhưng người nghiện phải sử dụng thường xuyên và dần trở thành kẻ thù ngay trong chính gia đình mình và cộng đồng.

Một thanh niên 22 tuổi cho biết anh ta bị những người trên phố bắt lại. “Họ ném tôi bằng gạch đá, nói rằng tôi phải chết. Nhưng cảm giác lúc phê thuốc thì đúng là như ở trên thiên đường”, nam thanh niên trẻ nói.

Một số người nghiện giải thích rằng họ đã mắc nghiện vì họ đã dùng thử các loại ma túy; một số khác nói rằng vì thất vọng khi không tìm được việc làm đã dẫn họ đến ma túy.

Con trai 30 tuổi của bà Maria Khanye đã chết năm ngoái sau khi tái nghiện nhiều lần mặc dù đã vào trại cai nghiện.

"Con trai tôi đã chết trong vòng tay của tôi. Tôi đã năn nỉ nó đi cai nghiện nhưng nó đã không lắng nghe tôi”. Người phụ nữ 60 tuổi thường xuyên đi vận động trong khu phố của mình để khuyến khích người nghiện khác từ bỏ trước khi quá muộn. "Tôi khóc khi tôi đi bộ qua các con đường và tôi thấy họ hút mỗi ngày. Điều này cần phải dừng lại". 

Trước sự gia tăng nhanh chóng của tình trạng nghiện ma túy, chính phủ Nam Phi đã cam kết sẽ thành lập nhiều trung tâm phục hồi chức năng. Tuy nhiên, với tốc độ mà nyaope đang lan rộng trong cộng đồng như hiện nay thì biện pháp này chưa đáp ứng được. Các trung tâm điều trị luôn trong tình trạng quá tải.

Ông Oupa Segone, cựu thị trưởng của thị trấn Delmas, tỉnh Mpumalanga – nơi nyaope đang hoành hành dữ dội, đã mở một trung tâm phục hồi chức năng không có giấy phép tại trang trại của ông, cách thị trấn khoảng 27km.

"Chúng tôi không thể nhắm mắt làm ngơ và xem thế hệ trẻ phá hủy bản thân minh", ông Segone nói sau khi nhận một thanh niên 20 tuổi vào trung tâm của mình để từ bỏ hút nyaope.

Để giúp 22 người nghiện, ông Segone sử dụng phương pháp độc đáo, kết hợp giữa chăm sóc, thiền định và nhóm trị liệu - không có bác sĩ hoặc nhân viên xã hội, mà chỉ có những người nghiện khuyến khích nhau để bỏ thuốc.

Hội đồng quốc gia Nam Phi về rượu và sự phụ thuộc thuốc (Sanca) cho biết các trung tâm phục hồi chức năng không có giấy phép đã mọc lên như nấm trên khắp Nam Phi để đáp ứng nhu cầu của các gia đình có người nghiện đang tuyệt vọng và cần được giúp đỡ.

Mặc dù lo ngại về sự gia tăng phổ biến của các loại ma túy nhưng phải mất một thời gian nữa, nyaope mới được xếp vào loại các chất gây nghiện bất hợp pháp. Điều này cản trở những nỗ lực truy tố các trường hợp buôn bán loại ma túy này.

Nomsa Mahlangu cho biết gia đình từ mặt cô vì cô bị nghiện

Nyaope là một hỗn hợp của heroin dạng nhẹ, cần sa, các chất tẩy rửa, thuốc diệt chuột và clo

Rất khó để từ bỏ nyaope vì các triệu chứng nó mang lại

Trung tâm cai nghiện của ông Oupa Segone hoạt động từ tháng 1/2015