Cấy điện vào não để điều trị nghiện ma túy

Bác sĩ Li Dianyou sử dụng máy tính bảng để điều chỉnh cài đặt của thiết bị kích thích não sâu được cấy vào não của anh Yan

Những người nghiện sẽ được phẫu thuật cấy ghép thiết bị giống như máy tạo nhịp tim cho não, dùng để kích thích điện vào các khu vực não sâu, nhằm hạn chế sức hấp dẫn của ma túy đối với cơ thể người nghiện.

DBS từ lâu đã dùng để điều trị các rối loạn vận động như Parkinson. Trên thế giới, phương Tây chưa đẩy mạnh thử nghiệm DBS trên người nghiện. Các nhà khoa học gặp khó khăn khi tuyển chọn tình nguyện viên, chưa kể hàng loạt câu hỏi về đạo đức, xã hội và chuyên môn.

Trong khi đó, Trung Quốc đã tiến hành DBS trên người nghiện và thử nghiệm lâm sàng đầu tiên về DBS đối với nghiện methamphetamine đang được tiến hành tại Bệnh viện Ruijin của Thượng Hải. Luật chống ma túy ở Trung Quốc buộc người nghiện phải đi phục hồi chức năng, tạo nên nguồn tình nguyện viên dồi dào. Chính phủ cũng như các công ty dược phẩm, thiết bị y tế sẵn sàng chi trả cho nghiên cứu DBS.

Bệnh nhân của cuộc thí nghiệm liệu pháp mới chống nghiện ma túy là 1 người đàn ông gầy gò, có họ là Yan. Yan bị nghiện từ năm 2011, sau một lần bị bạn bè cho dùng thử ma túy. Lúc đó, con trai anh vừa mới chào đời. Bị bạn bè dụ dỗ, Yan hút thử ma tuý và từ đó không thể dứt ra. Sau mỗi lần dùng ma túy, Yan lại tìm đến cờ bạc. Mỗi lần đánh bạc, anh lại thua đậm. Từ ngày nghiện ma túy đến nay, Yan ước tính thua bạc khoảng 150.000 USD. Không khuyên nhủ được chồng, vợ Yan nộp đơn ly dị. Anh không được gặp con thường xuyên.

Với mong mỏi sửa chữa lỗi lầm, Yan đi bệnh viện điều trị, chuyển đến thị trấn khác, dùng thuốc Đông y. Thế nhưng, người đàn ông vẫn tái nghiện.

Trong căn phòng màu vàng của Bệnh viện Ruijin Thượng Hải, anh ngồi đối diện với bác sĩ phẫu thuật Li Dianyou, chờ đợi giây phút lên bàn mổ để đục hai lỗ trong hộp sọ và gắn điện cực với hy vọng công nghệ sẽ dập tắt cơn nghiện.

Theo Yan, bác sĩ Li nói với anh ca phẫu thuật không nguy hiểm. Thực tế, DBS vẫn kèm theo những rủi ro. Yan có nguy cơ nhỏ chết vì xuất huyết não hoặc bị thay đổi nhân cách, động kinh, nhiễm trùng. Anh cũng có thể tái nghiện ma túy.

Dù sao đi nữa, Yan quyết đi đến cùng với quyết định của mình. 9h sáng ngày 26/10/2018, bác sĩ Li khoan hộp sọ của Yan, luồn hai điện cực vùng nhân não Nucleus Accumbens là vùng liên quan đến chứng nghiện.

16h chiều hôm đó, Yan được gây mê hoàn toàn để cấy pin vào ngực, cung cấp năng lượng cho điện cực trong hộp sọ.

Hai ngày sau ca phẫu thuật, các bác sĩ bật thiết bị DBS của Yan. Khi điện cực được kích hoạt, Yan cảm thấy phấn khích. Dòng điện chạy qua cơ thể khiến anh tỉnh táo.

Yan gọi thiết bị DBS là "chiếc máy kỳ diệu". "Bác sĩ đặt ở chế độ hạnh phúc thì bạn sẽ thấy hạnh phúc. Bác sĩ điều chỉnh sang chế độ căng thẳng thì bạn sẽ thấy căng thẳng", người đàn ông mô tả.

Bốn ngày sau ca phẫu thuật, Yan xuất viện. Hơn 6 tháng trôi qua, anh khẳng định đã tránh xa ma túy. Yan trông hồng hào hơn và tăng gần 10 kg. Khi bạn bè dụ dỗ dùng ma túy tiếp tục, anh từ chối.

Trước DBS, Trung Quốc từng chữa nghiện bằng cách gây tổn thương não, phá hủy các khối mô não nhỏ, Những gia đình tuyệt vọng vì người thân nghiện heroin sẵn sàng trả hàng nghìn USD để thực hiện phương pháp này. Tuy nhiên, phương pháp này để lại hàng loạt hậu quả cho bệnh nhân như rối loạn tâm trạng, mất trí nhớ và thay đổi ham muốn tình dục. Năm 2004, Bộ Y tế Trung Quốc ra lệnh ngừng phương pháp tổn thương não cho người nghiện.

Khác với phương pháp gây tổn thương não khiến tế bào não bị giết chết, tác động của DBS có thể được đảo ngược và mở ra một mảnh đất màu mỡ cho các nhà nghiên cứu. Tại Trung Quốc, giá thiết bị DBS khá đắt đỏ, gần 25.000 USD.