Vai trò của tuân thủ trong điều trị HIV/AIDS

26/12/2011 16:43

Tuân thủ là điều cốt lõi cho sự thành công của kế hoạch điều trị HIV bằng thuốc kháng Retrovirus và ngay cả khi chưa có thuốc kháng vi-rút thì việc tuân thủ chỉ định dùng thuốc có vai trò hết sức quan trọng để đem lại hiệu quả cho điều trị và điều trị dự phòng các nhiễm trùng cơ hội.

Thế nào là sự tuân thủ?

Tuân thủ trong y tế là sự phục tùng của người bệnh với các phương thức điều trị do người thày thuốc đưa ra như: Liệu pháp dùng thuốc (thuốc kháng virus hoặc chống nhiễm trùng cơ hội) và liệu pháp thay đổi hành vi.

Tuân thủ dùng thuốc là uống thuốc đủ liều được chỉ định và uống thuốc đúng giờ.

Tuân thủ là phương thức quan trọng và cốt yếu để đạt được mục đích là đem lại hiệu quả trong điều trị. Đặc biệt đối với người nhiễm HIV và bệnh nhân AIDS, việc chỉ định dùng thuốc nhiều khi phải kéo dài suốt cả cuộc đời nên chỉ có tuân thủ tốt mới có thể ngăn chặn được virus, phòng tránh hiện tượng kháng thuốc và duy trì một cách toàn diện sức khoẻ cho người bệnh.

Và việc tuân thủ điều trị của người bệnh

Bệnh nhân AIDS cần tuân thủ chặt chẽ trong dùng thuốc.

HIV là virus gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người, chưa có thuốc điều trị khỏi hẳn nên đòi hỏi phải theo dõi điều trị và chăm sóc suốt cả cuộc đời. Vì vậy, theo dõi diễn biến bệnh và thực hiện đúng các chỉ định điều trị của thày thuốc mới giúp bệnh nhân không hoặc ít bị mắc các nhiễm trùng cơ hội, tránh bị thất bại trong điều trị và xuất hiện hiện tượng kháng thuốc.

HIV có tỷ lệ nhân lên và đột biến rất cao. Nếu không tuân thủ (nghĩa là các liều thuốc không được dùng đều đặn, đủ liều và đúng giờ) sẽ dẫn đến việc nồng độ thuốc trong máu thấp, các đột biến của  HIV sẽ xuất hiện sự kháng thuốc. Cả các thuốc ức chế enzym protease (PI) lẫn thuốc ức chế enzym sao mã ngược không phải nucleoside (NNRTI) đều có hiện tượng kháng thuốc rộng theo nhóm, nghĩa là khi có hiện tượng kháng một loại thuốc trong nhóm xảy ra thì thông thường sẽ dẫn đến việc kháng tất cả thuốc của nhóm đó. Vì thế việc không tuân thủ một phác đồ điều trị có thể dẫn đến hiện tượng virus kháng lại với nhiều loại thuốc chống virus.

Việc tuân thủ điều trị sẽ đem lại những lợi ích sau đây cho người bệnh:

- Sử dụng các thuốc dự phòng tiên phát đúng theo chỉ dẫn sẽ phòng ngừa được các nhiễm trùng cơ hội như: viêm phổi do PCP, viêm não do Toxoplasma, nhiễm nấm Cryptococus, nhiễm MAC.

- Sử dụng các thuốc dự phòng thứ phát đúng theo chỉ dẫn sẽ phòng  ngừa các nhiễm trùng thứ phát, làm giảm tần xuất hoặc không xuất hiện các nhiễm trùng cơ hội sẽ cải thiện được sức khoẻ cả về thể chất và tinh thần cho bệnh nhân.

- Khuyến khích “lối sống lành mạnh” thông qua những thay đổi hành vi, nghĩa là ngừng tiêm chích ma túy, có các hành động phòng lây nhiễm, chế độ ăn hợp lý, vận động thân thể: làm cho bệnh nhân lạc quan hơn, có niềm vui và lòng tin, có sức khỏe thể chất tốt, từng bước tham gia các hoạt động trong môi trường gia đình và xã hội góp phần đem lại sức khoẻ cho chính mình và đảm bảo an toàn tránh lây nhiễm HIV cho cộng đồng.

- Khi được điều trị bằng thuốc kháng virus, nếu dùng thuốc đúng theo chỉ dẫn sẽ làm giảm nồng độ virus, ngăn ngừa kháng thuốc và làm chậm việc tiến triển của bệnh.

Top