Sơn La: Phấn đấu xoá bệnh dịch AIDS vào năm 2017

Ảnh: Thùy Chi

Chiều nay (1/12), đoàn công tác làm việc với Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Sơn La về việc thực hiện mục tiêu 90-90-90. Đây là chủ đề của Tháng hành động phòng, chống HIV/AIDS và của Ngày Thế giới phòng, chống HIV năm nay.

Theo đó, mục tiêu 90-90-90 nhằm phấn đấu 90% số người nhiễm HIV sẽ biết được tình trạng nhiễm HIV của mình; 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV; 90% số người nhiễm HIV đã được điều trị ARV kiểm soát được số lượng virus ở mức thấp nhất.

Việt Nam là một trong các nước thực hiện chiến lược tiếp cận 90-90-90 vào năm 2020 theo sáng kiến của Chương trình phòng, chống HIV/AIDS của Liên Hợp Quốc nhằm hướng tới kết thúc đại dịch AIDS vào năm 2030. Sau khi xét chọn, Sơn La là một trong 5 tỉnh (bao gồm Điện Biên, Sơn La, Nghệ An, Thanh Hóa và TP.HCM) được Cục phòng, chống HIV/AIDS phối hợp với PEPFAR và Dự án Quỹ Toàn cầu chọn là tỉnh triển khai thí điểm kế hoạch 90-90-90.

Ths.BS Đàm Văn Hưởng, Giám đốc Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh cho biết, tính đến ngày 15/10, số người nhiễm HIV còn sống trên địa bàn tỉnh là 7.722 người, trong đó số người đã tử vong là 2.713 người, luỹ tích tính toàn tỉnh phát hiện 10.435 trường hợp nhiễm HIV, trong đó 6.167 người chuyển sang AIDS. Riêng trong 10 tháng đầu năm 2015, tổng số người nhiễm HIV phát hiện mới là 405 người, chuyển sang AIDS 525 người, số tử vong do AIDS 110 người. Tỷ lệ nhiễm mới HIV chủ yếu ở lứa tuổi 20-39, chiếm 73,09%; trẻ em chiếm 7,65%; trên 40 tuổi là 19,26%.

Hiện dịch HIV/AIDS không chỉ tập trung ở các khu vực thành thị mà đang có xu hướng lan rộng ra các khu vực giao thông đi lại khó khăn, trình độ dân trí còn thấp, gắn liền với tệ nạn buôn bán, sử dụng ma tuý cao, đặc biệt là khu vực biên giới.

Về việc triển khai thí điểm kế hoạch 90-90-90, Ths.BS Đàm Văn Hưởng cho biết, tỉnh đã bắt đầu thí điểm từ tháng 10. Trong tháng 11 trung tâm đã tổ chức tập huấn và xét nghiệm cố định và lưu động tại hai huyện Sóc Cột và Bắc Yên. Hiện đã có bệnh nhân xét nghiệm và bắt đầu điều trị thuốc kháng ARV.

Theo Ths.BS Đàm Văn Hưởng, để đạt được mục tiêu 90-90-90 trong thời gian ngắn, cần 3 yếu tố nhân lực, vật lực và tài lực. Tuy nhiên, trong 2 tháng triển khai thí điểm, trung tâm thấy có nhiều khó khăn để có thể đạt được mục tiêu này. Cụ thể, hiện tại nguồn nhân lực ở trung tâm hạn chế, thiếu người, mỗi khoa chỉ có 2 cán bộ, chỉ bằng nửa của các tỉnh, các cán bộ không đủ thời gian làm việc, lương ít... Trong khi đó, Sơn La là địa bàn rộng, dân cư không tập trung, đa dạng về dân tộc và phong tục tập quán, trình độ dân trí không đồng đều, điều kiện kinh tế không phát triển.

Trong thời gian tới, để có thể đạt được mục tiêu 90-90-90 sớm hơn so với mục tiêu mà Việt Nam đã cam kết với Liên Hợp Quốc, Ths.BS Đàm Văn Hưởng đề  xuất Trung ương xem xét, tăng cường nhân lực, hỗ trợ cơ sở vật chất trong điều trị Methadone, điều trị ARV... Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Sơn La sẽ nỗ lực thực hiện nhiều hoạt động, điển hình bắt đầu từ 2016, trung tâm sẽ triển khai tư vấn xét nghiệm mở rộng tại 12 tỉnh, thành phố trên địa bàn để phấn đấu đạt được mục tiêu 90-90-90, hướng đến ngày 31/12/2017 sẽ xoá được dịch AIDS ở Sơn La.