Hãy chủ động xét nghiệm HIV tự nguyện
Muốn phát hiện tình trạng bản thân nhiễm HIV, không có phương pháp nào ngoài việc xét nghiệm. Tuy vậy, nhiều người lo ngại lộ danh tính, sợ kỳ thị, phân biệt đối xử nên không chủ động xét nghiệm HIV. Đây là tình trạng chung, không riêng ở Thừa Thiên-Huế.
Xét nghiệm HIV tự nguyện trên địa bàn tỉnh. Ảnh: TT KSBT Thừa Thiên-Huế
Theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thừa Thiên-Huế, toàn tỉnh phát hiện hơn 370 trường hợp nhiễm HIV. Thời gian gần đây, mỗi năm số phát hiện nhiễm mới từ 70-80 trường hợp. Tuy nhiên, đây mới là con số "bề nổi của tảng băng chìm", bởi nếu người dân chủ động xét nghiệm thì con số này sẽ còn tăng hơn nữa.
Hiện tại, hầu hết các cơ sở y tế từ tuyến tỉnh đến huyện trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên-Huế đều có các dịch vụ kỹ thuật xét nghiệm HIV tự nguyện. Các trạm y tế đã phối hợp mở rộng chương trình khám sàng lọc tư vấn, xét nghiệm HIV định kỳ. Ngoài ra, hàng tháng, quý có các chiến dịch xét nghiệm HIV ở cộng đồng thông qua các cán bộ y tế cơ sở nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người dân chủ động xét nghiệm HIV khi có nhu cầu. Xét nghiệm HIV thực hiện đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện và hoàn toàn được bảo mật thông tin.
Khác với trước đây, đối tượng xét nghiệm HIV hiện nay không chỉ dành cho những người thường gọi là “không đứng đắn”, nhóm người có quá khứ ăn chơi lầm lỗi... mà cho tất cả mọi người. Đó là điều mọi người cần nhận thức rõ. Người Việt chưa có thói quen khám sức khỏe định kỳ, nhất là khi còn cảm thấy khỏe. Tuy nhiên, một xét nghiệm máu và xét nghiệm nhanh với HIV là việc mỗi cá nhân nên chủ động thực hiện. Đặc biệt là khi xét nghiệm đang miễn phí ở nhiều cơ sở y tế.
HIV dễ dàng lây truyền khi có sự tiếp xúc trực tiếp giữa máu hoặc dịch sinh học. Do vậy nó không chỉ lây truyền từ mẹ sang con, tình dục, kim tiêm không an toàn mà khi gặp những tai nạn nguy cơ cao, tiếp xúc không an toàn với người nhiễm HIV đều có thể bị lây truyền. Việc tiếp cận xét nghiệm HIV sớm không chỉ bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho chính bản thân mình mà còn là trách nhiệm của mình với gia đình, cộng đồng trong việc giảm lây nhiễm HIV.
Khi xét nghiệm không may biết tình trạng nhiễm HIV người nhiễm sẽ được điều trị kịp thời. Dù chưa có thuốc điều trị HIV triệt để, nhưng thuốc kháng virus ARV là đặc hiệu, giúp người nhiễm HIV kéo dài cuộc sống, duy trì sức khỏe, học tập và làm việc bình thường, giảm khả năng lây truyền cho người khác. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, người nhiễm HIV nếu được điều trị sớm và tuân thủ điều trị sẽ có tuổi thọ tương đương với người không nhiễm HIV.
Bộ Y tế khuyến cáo điều trị sau phơi nhiễm với HIV bằng thuốc ARV càng sớm càng tốt. Tốt nhất là trong vòng 6 giờ đầu và không quá 72 giờ sau phơi nhiễm. Hiện chưa có kháng sinh điều trị, nhưng thuốc ARV đang là đặc hiệu, sẽ giúp giảm tải lượng virus trong máu và có thể giảm đến hơn 95% khả năng lây nhiễm HIV cho vợ hay bạn tình qua quan hệ tình dục.