Gần 60% phụ nữ mang thai nhiễm HIV sử dụng thuốc ARV

Tư vấn xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai - Ảnh minh họa

Tỷ lệ phụ nữ mang thai nhiễm HIV là 0,4%. Như vậy, mỗi năm có khoảng từ 1,5 - 2 triệu trẻ sinh ra, thì ít nhất có khoảng 6.000 trẻ bị phơi nhiễm với HIV. Nếu không được điều trị dự phòng, tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con là 36%, tương đương gần 2.200 trẻ sẽ nhiễm HIV.

Kết quả thống kê cũng cho thấy, tổng số trẻ được sinh ra từ mẹ nhiễm HIV là 274 trẻ và được dự phòng 256 trẻ (chiếm 96,7% số trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV). Tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con trong số trẻ sinh từ mẹ nhiễm HIV được chẩn đoán sớm tình trạng nhiễm HIV năm 2014 là 3,2%. Chỉ số này đã giảm từ 10,8% vào năm 2010 xuống còn 3,2% vào năm 2014.

Tuy nhiên, tỷ lệ phụ nữ mang thai nhiễm HIV được phát hiện muộn còn rất phổ biến. Chỉ có 57% phụ nữ mang thai nhiễm HIV sử dụng thuốc ARV cho điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Sở dĩ như vậy là vì tình trạng kỳ thị, phân biệt đối xử vẫn còn là vấn đề lớn nên nhiều phụ nữ sau khi xét nghiệm HIV dương tính đã không quay trở lại cơ sở y tế để được điều trị tiếp. 

Theo Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo, tất cả phụ nữ có thai và đang cho con bú nên được điều trị ARV (phác đồ 3 thuốc) và duy trì ít nhất trong thời gian có nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con (lựa chọn B).

Trong khi đó, ở một số quốc gia, đối với những phụ nữ chưa đủ tiêu chuẩn điều trị ARV nên cân nhắc ngừng điều trị ARV sau khi hết nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con. Vì những lý do của chương trình, đặc biệt ở vùng dịch toàn thể, tất cả phụ nữ nhiễm HIV mang thai và đang cho con bú nên được điều trị suốt đời (lựa chọn B ).

Thuốc ARV có tác dụng ức chế sự nhân lên của virus HIV và kìm hãm lượng virus trong máu ở mức thấp nhất. Thuốc ARV không chữa khỏi hoàn toàn HIV mà có chức năng phục hồi miễn dịch, giảm nguy cơ mắc và tử vong do các bệnh nhiễm trùng cơ hội ở người nhiễm HIV. Đồng thời, cải thiện chất lượng sống, tăng thời gian sống cho người bệnh và ngăn cản sự tiến triển HIV sang AIDS ở bệnh nhân nhiễm HIV.