Diễn biến và các giai đoạn của bệnh HIV/AIDS

HIV là loại virus gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người. Khi cơ thể người bị virus HIV tấn công, bạch cầu, hồng cầu sẽ bị phá huỷ cùng sự suy giảm sức đề kháng và khả năng miễn dịch nghiêm trọng. Người nhiễm HIV vẫn có thể có cuộc sống bình thường cho tới khi bệnh chuyển đến giai đoạn cuối, tuy nhiên lại dễ mắc các bệnh khác hơn so với người khoẻ mạnh.

Thông thường, có 4 giai đoạn của bệnh HIV/AIDS là: Giai đoạn sơ nhiễm; giai đoạn nhiễm trùng không triệu chứng; giai đoạn có liên quan đến AIDS; giai đoạn bệnh AIDS. Tốc độ chuyển từ giai đoạn đầu nhiễm HIV sang giai đoạn cuối AIDS phụ thuộc vào sự tấn công của virus, cơ thể người bệnh cùng các yếu tố môi trường.

Quá trình này thường diễn ra trong vòng 5-10 năm hoặc lâu hơn. Đây là căn bệnh mãn tính, hiện nay khoa học vẫn chưa tìm ra phương pháp chữa khỏi mà chỉ có thể kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân bằng thuốc kháng Retrovirus (ARV).

Giai đoạn sơ nhiễm (ARS - Giai đoạn cửa sổ)

Đây là giai đoạn của bệnh HIV đầu tiên với các biểu hiện dễ gây nhầm lẫn với các bệnh truyền nhiễm khác. Trong khoảng 1-2 tháng đầu kể từ khi nhiễm virus HIV, đa phần các trường hợp bệnh nhân có triệu chứng tương tự với cảm cúm như: sốt cao trên 38 độ, viêm họng, mệt mỏi, đau nhức xương khớp, đổ mồ hôi, sưng hạch ở nhiều vùng,...

Các triệu chứng này xuất hiện là do phản ứng viêm của hệ miễn dịch với virus HIV đang được di chuyển và nhân rộng trong máu. Sau từ 2-3 tháng nhiễm bệnh, việc xét nghiệm mới cho ra được kết quả dương tính chính xác. Giai đoạn sơ nhiễm thường kéo dài từ 5-10 năm.

Giai đoạn nhiễm trùng không triệu chứng

Đây là giai đoạn của bệnh HIV không có nhiều biểu hiện ra bên ngoài khiến người bệnh và cả những người xung quanh rất khó nhận ra. Lúc này, người bệnh có thể hoàn toàn khoẻ mạnh bình thường, bạch cầu trong máu cũng chưa giảm đi nhiều.

Tuy nhiên, đây cũng là lúc virus HIV đang phát triển mạnh mẽ và dần chuyển sang giai đoạn mãn tính. Trong thời gian này, do phản ứng với một số lượng lớn virus kẹt trong mạng lưới tế bào, các hạch bạch huyết có thể thường xuyên bị sưng viêm. 

Giai đoạn có liên quan đến AIDS (cận AIDS)

Ở giai đoạn này của bệnh, cơ thể chưa có nhiều chuyển biến rõ rệt nhưng bắt đầu có dấu hiệu yếu đi. Khi đó, bệnh nhân sẽ nhạy cảm hơn với các bệnh như viêm amidan, viêm hầu họng, viêm xoang, viêm miệng tái diễn, xuất hiện mẩn ngứa, phát ban, nấm móng...

Tình trạng này có thể tiếp diễn và kéo dài trong vài tháng tới vài năm. Theo thời gian, tần số mắc các bệnh thông thường của người bệnh sẽ tăng dần. Các dấu hiệu khác của giai đoạn này có thể là sút cân, tiêu chảy, đổ mồ hôi đêm, sốt kéo dài,...

Khi các triệu chứng này kéo dài và liên tục lặp đi lặp lại tức là hệ miễn dịch đang suy giảm ở mức báo động, đồng thời bệnh nhân cũng chuẩn bị chuyển sang giai đoạn của bệnh HIV cuối cùng.

Giai đoạn bệnh AIDS

AIDS là giai đoạn cuối của quá trình nhiễm virus HIV. Lúc này, sức đề kháng và miễn dịch của người bệnh bị phá huỷ nghiêm trọng, không còn khả năng chống đỡ lại các mầm bệnh dẫn đến tử vong. 

Người bệnh có thể dễ dàng mắc các bệnh thông thường như tiêu chảy, ho, lở loét da,... Bệnh nhân mắc bệnh ở giai đoạn này thường qua đời do nhiễm trùng cơ hội (nhiễm trùng do cơ thể suy giảm miễn dịch), ung thư hoặc các bệnh khác gây rối loạn miễn dịch. 

Giai đoạn của bệnh HIV này thường không kéo dài quá 2 năm. Cơ thể người bệnh sẽ dần trở nên suy kiệt và sút cân nghiêm trọng, đồng thời các vết lở loét cũng xuất hiện và hoại tử rất nhanh. 

Bước vào giai đoạn này, người nhiễm HIV bị coi như đã nắm trong tay "bản án tử". Đến nay, các loại thuốc được sử dụng trong giai đoạn này cũng chỉ có tác dụng hỗ trợ, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.